حواشی مسدود شدن تماس صوتی تلگرام در ایران 

فیلتر شدن تماس صوتی تلگرام تعداد زیادی از افراد جامعه را با اعتراض هاي شدید زیرپا گذاشتن حقوق مردم مواجه نموده هست که صرفا به دلیل سود اپراتورهای ایرانی می باشد. فراهم شدن امکان تماس صوتی در تلگرام برای کاربران ایرانی یادآور وایبر اپلیکیشن محبوب دیگری بود که با فیلترینگ از صفحه گوشی هاي تلفن همراه ایرانی ها حذف شد.

حالا تلگرام هم با امکان جدیدش در معرض خطر فیلترینگ قرار گرفته. با یان حال درمورد این پیام رسان که کانال هاي بسیاری منصوب به مقامات و سازمان هاي رسمی ایران در آن فعالیت دارند، اتفاق دیگری افتاد. آن چه فیلتر شد کل اپلیکیشن نبود، بلکه تنها بخش تماس صوتی آن بود که از دسترس خارج شد.

خبری که جزییاتش در روزهای شلوغ ثبت نام و احراز صلاحیت ها لا به لای خبرهای انتخاباتی گم می شد؛ هرچند بسیاری آن را عمده بی ربط به انتخابات نمی دانستند. بسیاری معتقد بودند راه افتادن این سرویس تازه در تلگرام درست در روزهای نزدیک به انتخابات علت قاطع تری برای فیلترینگش شد و پاس مسائل امنیتی را به میان کشید؛ تماس هایي در فضای مجازی که قرار بود خارج از فضای مخابرات و اپراتورهای ایرانی انجام شود.

هرچند این سرویس در بقیه نقاط جهان چالش خاصی به دنبال نداشت و تنها امکانات یک اپلیکیشن را اکثر کرده بود. تلگرام با کاربران میلیونی ایرانی قطعا نمی توانست این بحران را بی سر و صدا پشت سر بگذارد. تا جایی که اظهارنظر درمورد این موضوع از مقامات ایرانی فراتر رفت و مقامات تلگرام را وادار به تهدید به شکایت و اعتراض کرد.

مردم هم درمورد اتفاقی که برای پرکاربردترین اپلیکیشن این روزهایشان افتاد، نظرات مختلفی داشتند. در ادامه برخی از حواشی فیلترینگ تماس صوتی تلگرام را میخوانید.

خط رو خط با وزیر و دیگران

چند ساعت بعد از راه اندازی این سرویس، برخی از کاربران از مشکل تماس و این که امکان بهره گیری از این سرویس را ندارند گفتند. برخی دیگر هم تدریجی به جمع فیلترشده ها اضافه شدند. از همان روز اول صحبت هایي درمورد ضرر مخابرات ایران و اپراتورها با وصل شدن تماس صوتی تلگرام مطرح شد که انتظار می رفت قطع این سرویس پیامدش باشد. پیش از برقرار شدن تماس صوتی هم درمورد آن صحبت هایي شده بود و وزیر ارتباطات اعلام کرده بود،

ارائه سرویس تلگرام صوتی در ایران با مشورت و نظر اپراتورهای گوشی انجام می‌شود. اما در روز اول برقرار شدن این رابطه مشخص شد اپراتورها تصمیم را بدون اعلام قبلی عملی کرده اند.چند ساعت بعد اعلام شد سرویس تماس صوتی دوباره در دسترس قرار گرفته هست. اما طولی نکشید که باریکه رابطه هم قطع شد و باز هم هیچ کس نتوانست

بدون فیلترشکن تماس برقرار کند. در بین همین قطع و وصلی ها بود که شوخی هاي همیشگی کاربران شبکه هاي مجازی که کالا یکی از ابزارهایشان در مرکز دقت بود، بدون قطعی در جریان بود.

زویی از کاربران توییتر نوشت: «خب تماس صوتی تلگرام هم درست شد. از این به بعد آدمای بیشتری می تونن بهم زنگ نزنن.» مینیش نوشت: «تلگرام جون ما لنگ پول شارژ و قبض گوشی نبودیم که تماسو رایگان کردی. لنگ آدمش بودیم هنوزم هستیم!» جینا نوشت: «یه جوری از تماس صوتی تلگرام خوشحالین انگار تلفن تازه اختراع شده نخستین بارتونه می خواین زنگ بزنین.»

دژی نوشت: «مگر این که نرم افراز و آپشن جدیدی مانند تماس صوتی تلگرام باید تا برخی دوستان واسه تستش زنگ بزنن وگرنه ملاک آشنایی سال به سال پیام تبریک عیده.»در همین اوضاع قطع و وصلی خبری از قول وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دست به دست می شد مبنی بر این که تلگرام صوتی با مجوز وزارت ارتباطات انجام شده و اگر مشکلی در این اساس وجود داشت، تلگرام صوتی راه اندازی نمی شد.
مکالمه مسدود شد

در شرایطی که شوخی هاي تلگرامی تازه بحبوحه گرفته بودند، ورق برگشت و تماسی که برقرار شده بود خیلی زود قطع شد. در کانال هاي گوناگون تلگرامی مهم‌ترین خبرها درمورد تماس صوتی بودند که در سراسر ایران مسدود شد و دیگر فقط با فیلترشکن می شد از آن بهره گیری کرد. کانال خبر ویژه به نقل از فارس نوشت: «طبق بررسی هاي صورت گرفته،

قابلیت مکالمه صوتی تلگرام برای تعداد زیادی از کاربران ایرانی از دسترس خارج شده هست و فعلا نمیتوان با بهره گیری از اینترنت خانگی تماس رایگان تلگرامی برقرار کرد.»بعد از آن خبر دیگری که آن را توضیح می داد به نقل از برخی از سایت هاي تخصصی دیجیتال دست به دست شد: «حکم قضایی برای بیش از 20 شرکت ارائه کننده خدمات دسترسی

به اینترنت ارسال شده تا این سرویس را از دسترس کاربران خارج سازند.» به دنبال آن خبر شکایت تلگرام از اپراتورهای داخلی بود که داغ شد که روش بهره گیری ایرانیان از تماس صوتی با کمک وی پی ان هم ضمیمه اش شده بود.گویی این تماس صوتی آنقدر مهم هست که ایرانی ها را وادار کند به هر ترتیبی از آن بهره گیری کنند. تماسی که می توانست

جای وایبری راکه مدت ها بود از میان اپلکیشن هاي پرکاربرد برای کاربران ایرانی پاک شده بود، پر کند و دوباره تماس هاي بدون هزینه راه دور را برقرار کند. هرچند تعداد زیادی از کاربران حالا اسکایپ و ابزارهای دیگری مانند ایمو را برای تماس هاي رایگان و اینترنتی خود جایگزین کرده اند اما هیچ کدام از این ابزارها کاربران میلیونی نداشتند.

البته با رخ دادن اتفاقاتی شبیه به این، اغلب انگشت تهمت به سمت دولت نشانه می‌رود، این بار دولت خود به این موضوع واکنش نشان داد و بار مسئولیت را از دوش خود برداشت تا نشان دهد دخالتی در این تصمیم نداشته هست. واعظی وزیر ارتباطات بعد از این اتفاقات باز هم صحبت کرد و تاکید کرد که «به تلگرام اجازه ارائه تماس رایگان را دادیم.

تماس صوتی تلگرام با دستور قضایی مسدود شد.» نوبخت، سخنگوی دولت هم در این باره اظهارنظر کرد و گفت: «قطع تماس صوتی تلگرام خارج از دولت انجام شد و مسئولیتش به عهده دوستانی هست که تشخیص دادند اینکار را انجام دهند.»

به این ترتیب دولت مدعی شد در قطع این ارتباطات هیچ نقشی نداشته هست و اجازه وصل شدن تماس صوتی را صادر کرده بود. اما علی مطهری نایب رییس مجلس شورای اسلامی هم به جرگه شاکیان این اتفاق پیوست و از این که تصمیم در قوه قضاییه گرفته شده هست، انتقاد کرد: «ورود قوه قضاییه به این موضوع قابل توجیه نیست چرا که این قوه باید در جایی که جرمی اتفاق افتاده، وارد شود؛ لذا مسئولان این دستگاه باید درخصوص اقدام جدید خود توضیح دهند.»

او مدعی شد فقط کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه باید درمورد فیلتر شبکه هاي مجازی و امکانات مرتبط با آن تصمیم گیری کند و این اقدام از مسئولیت قوه قضاییه خارج بوده هست. صحبت هاي علی مطهری مورد دقت برخی از کاربران در شبکه هاي مجازی دیگر قرار گرفت و برخی شروع به توییت کردن گفته هاي او کردند.

پرشین بانو از قول او نوشت: «فیلتر تماس صوتی تلگرام به معنای محروم کردن مردم از یک امکان مخابراتی رایگان به علت کاهش درآمد اپراتورهای داخلی هست.» یکی دیگر از کاربران هم از قول او نوشت: «فیلترینگ تلگرام صوتی با دقت به این که می توانست خدمات رایگان به مردم ارائه دهد، توجیهی ندارد.»
معترضان پیگیری می‌کنند

در این بین جواب مسئولان قانع کننده نبود و انتقادهایی را به دنبال داشت؛ تا جایی که دبیر شورای بینظیر فضای مجازی اعلام کرد قطع تماس صوتی تلگرام را پیگیری می‌کند. او گفت قاعدتا این اقدام از جایی به اپراتورها ابلاغ شده هست و ما در مرکز ملی فضای مجازی درصدد بررسی هستیم و در جلسه آینده شورای فوق العاده فضای مجازی به آن خواهیم پرداخت.

اضافه بر این پاول دوروف مدیرعامل تلگرام هم از ناراضی هاي فیلترینگ تماس صوتی در ایران بود و در توییتر خودش نوشت که تماس صوتی تلگرام توسط اپراتورهای ایرانی فیلتر شده هست و مردم ایران باید به آن ها شکایت کنند نه به او. او همین طور مدعی شدن واتس اپ و گوگل چت مکالمات صوتی کاربران را شنود می‌کنند.

با وجود واکنش هاي منفی به مسدودشدن سیستم صوتی تلگرام؛ حجت الاسلام منتظری دادستان کل کشور آب پاکی را درمورد تلگرام روی دست همۀ ریخت و توضیح داد که تمام دستگاه هاي امنیتی، اطلاعاتی و انتظامی کشور گزارش کردند که سرویس تماس صوتی تلگرام مشکل امنیتی ایجاد می‌کند. او در آستانه انتخابات خبر داد

که رصد فضای مجازی جدی تر میشود و این فضا 24 ساعته رصد می‌شود و برای اینکار از فن آوری ها و نرم افزارهایی بهره گیری می‌شود که میزان رصد را افزایش می‌دهند.او گفت: «آن چه که برای ما مسلم هست، این هست که دشمن از طریق شبکه هاي مجازی و فضای مجازی به شدت برای حمله به انتخابات برنامه ریزی کرده

و به انحاء گوناگون قصد دارد انتخابات را زیر سوال ببرد و آن را مخدوش نشان دهد.» او توضیح داد تلگرام یکی از بزرگترین سرورهای خارج از کشور هست که تابع ضوابط و مقررات نظام جمهوری اسلامی نیست و در حال فراهم آوردن بسترهایی هست که بتواند از آن بهره گیری کند.

توضیحاتی که شاید سوالاتی را هم برانگیزند و کافی نباشند. چرا که تلگرام همچنان در دسترس هست و تنها تماس صوتی در آن امکان‌پذیر نیست. در همین حال تعداد زیادی از نهادهای رسمی و حتی شبکه هاي تلویزیونی صاحب کانال هاي تلگرامی میباشند و در برنامه هاي خود در لفافه و بدون نام بردن از تلگرام به آن ها ارجاع می‌دهند.

سابقه فیلترینگ تماس

امکان تماس صوتی رایگان در اینترنت نخستین بار نیست که تبدیل به چالش میشود. پیش از این واتس اپ، وایبر، لاین، وی چت و تانگو هم از اپلیکیشن هایي بودند که کاربران ایرانی زیادی داشتند اما در نهایت فیلتر شدند. در اردیبهشت 93 عبدالصمد خرم آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه

درمورد علت فیلترشدن نرم افزار تلفن همراه واتس اپ گفته بود: «یکی از دلایل تصویب فیلتر شدن واتس اپ از سوی کارگروه، خرید این نرم افزار توسط «زاکربرگ» مدیر آمریکایی صهیونیستی سایت فیلترشده فیس بوک هست.»
او درمورد ویابر هم گفته بود: «فعلا درخصوص وایبر تصمیم گیری نشده هست؛ هرچند که وایبر هم همۀ خطرات واتس اپ را دارد.» او گفته بود دلایل زیادی برای فیلتر نرم افرازهای خارجی ارتباطی تلفن همراه وجود دارد، اما علت اصلی فیلتر آن گونه نرم افزارها توزیع، انتشار و اشتراک گذاری غیرقابل بازرسی محتوای مجرمانه خلاف اخلاق، عفت عمومی، مقدسات، فرهنگ و ارزش هاي اسلامی هست.

چند ماه بعد از واتس اپ، وایبر هم بعد از چندین بار تایید و تکذیب فیلتر شد و اغلب کاربران ایرانی اش را از دست داد؛ در حالیکه به یکی از مهمترین ابزارهای پیام رسان برای تماس هاي راه دور تبدیل شده بود. البته با فیلتر شدن هر نرم افزار، موارد دیگری بودند که جایگزین نرم افزار قبلی شوند و کار تماس را راه بیندازند

 به گزارش پارس ناز اما فراگیرشدن هر یک از این پیام رسان ها میان تعداد زیادی کاربر به معنای خطر فیلترینگ بود. با رشد تلگرام در ایران باز هم زمزمه هاي فیلترینگ هر از گاهی شنیده شد تا این که تماس صوتی از راه رسید. سرویسی که جایی ثبت نمی‌شود و متن و تصویری از مکالمه ها به جای نمی‌گذارد و بنابراین از نظر مسئولان با مشکل امنیتی رو به روست.

پس از گذشت 3 سال و صحبت از فیلترینگ واتس اپ به علت مشکلات اخلاقی و فرهنگی، حالا فیلترینگ تماس صوتی تلگرام به علت مشکلات امنیتی و سیاسی در آستانه انتخابات مطرح شده هست.