احکام رابطه زناشویی در ماه رمضان چیست؟

در اینبخش درمورد احکام نزدیکی در ماه رمضان صحبت می کنیم. نزدیکی با همسر در ماه رمضان و قوانین مربوط بـه آن همواره سوال تعداد زیادی از زوجین بوده و البته کسانی کـه در نخستین ماه رمضان زندگی مشترک هستند بیشتر نیاز بـه اطلاعات دارند. در ایم مطلب تمام احکام مربوط بـه نزدیکی با همسر در ماه مبارک رمضان رابه همراه سوالات و پاسخ هاي مراجع مرور می کنیم. با مجله پارس ناز همراه باشید.

آیه نزدیکی با همسر در ماه رمضان

خداوند در آیه ۱۸۷ سوره بقره می‌فرمایند: “در شب روزه دارى نزدیکى کردنتان با همسرانتان حلال شد. ایشان پوشش شـما و شـما پوششى هستید براى آنان. خدا دانست کـه شـما همواره با انجام این عمل نافرمانى ودر نتیجه بخود خیانت مى‌کردید پس از جرم‌تان گذشت و این حکم را از شـما برداشت.

حالا دیگر مى‌توانید با ایشان درآمیزید و از خدا آنچه از فرزند کـه برای‌تان مقدر کرده طلب کنید و از آب و غذا در شب هم‌چنان استفاده کنید تا سفیدى شفق از سیاهى شب برای‌تان مشخص شود و آنگاه روزه بدارید و روزه را تا شب بـه کمال برسانید و نیز هنگامى کـه در مساجد اعتکاف مى‌کنید با زنان نیامیزید”

احکام رابطه جنسی در ماه رمضان

زن و شوهر می توانند بعد از اذان مغرب تا قبل از اذان صبح با یک دیگر نزدیکی داشته باشند و قبل از اذان صبح غسل خود رابه جا بیاورند، سپس روز جدید ماه مبارک رمضان را روزه بگیرند. «جماع» «نزدیکى با زن» روزه هردو طرف را باطل مى‌کند، هرچند فقط بـه مقدار ختنه گاه داخل شود و منى نیز بیرون نیاید و اگر کمتر ازآن باشد و منى هم بیرون نیاید باطل نمى‌شود.

در صورتی کـه فرد روزه دار با نزدیکی با همسر یا جماع روزه‌اش را باطل کند، علاوه بر قضای روزه، کفاره روزه نیز واجب اسـت. اگر روزه دار فراموش کند کـه روزه اسـت و جماع نماید یا وی را بـه جماع وادار کنند بـه‌ طوری‌كه از اختیار او خارج باشد روزه وی باطل نمی شود، اما چنانچه در میان جماع بخاطر بیاورد کـه روزه اسـت یا اجبار از او برداشته شود و اختیار پیدا کند، باید فوراً از حال جماع خارج شود، در غیر اینصورت روزه‌اش باطل اسـت.

برای خواندن حکم رابطه زناشویی و ارضا شدن در ماه رمضان بر روی لینک زیر وارد شوید.

حتما بخوانید : حکم رابطه جنسی و ارضا شدن در ماه رمضان چیست؟

حکم روزه داری که شک کند به اندازه ختنه گاه داخل شده یا خیر

مراجع دین برای فرد روزه داری کـه شک کند بـه اندازه ختنه گاه دخل شده یا خیر، احکامی را صادر کرده‌اند. در ادامه سه مورد از این احکام نقل شده اسـت.

آیت الله سیستانی

اگر عمداً قصد جماع نماید و شک کند کـه بـه اندازه ختنه گاه داخل شده یا نه، حکم این مسأله با مراجعه بـه مسأله زیر دانسته می شود ودر هر صورت اگر کاری کـه روزه را باطل می کند انجام نداده باشد، کفاره بر او واجب نیست. برگشتن از نیّت روزه یا تصمیم بـه باطل کردن آن در روزه واجب معیّنی مثل روزه ماه رمضان باشد، خود دو سوگند اسـت:

قصد کند روزه نباشد یامردّد شود کـه روزه اسـت یا نه، دراین مورد اگر پس از چنین قصد یا تردیدی دوباره نیّت روزه نکند، روزه اش باطل اسـت و اگر پشیمان شده و قبل از انجام مفطرات «کار‌هایي کـه روزه را باطل می کند»، دوباره نیّت روزه کند، احتیاط واجب آن اسـت کـه روزه آن روز را تمام کند و بعدا قضای آنرا نیز بـه جا آورد.

قصد کند روزه رابا یکی از مفطرات – با اینکه متوجّه مفطر بودن آن هست – باطل کند یا آن‌کـه در باطل کردن آن مردّد شود، دراین صورت اگر پشیمان شده و مفطر روزه را انجام ندهد، احتیاط واجب آن اسـت کـه روزه آن روز را تمام کند و بعدا قضای آن رابه جا آورد.

گلپایگانی، صافی

کفّاره بر او واجب نیست و اگر قصد دخول داشته با علم بـه مفطر بودن دخول و دخول واقع نشده یا شک در آن نماید، روزه اش باطل و قضای آن واجب اسـت.

سوالات رایج درباره احکام نزدیکی با همسر در ماه رمضان

احکام نزدیکی در ماه رمضان برای فرد روزه داری که فراموش کند روزه است و آمیزش جنسی داشته باشد، چیست؟

پاسخ: اگر فرد روزه دار فراموش کند کـه روزه اسـت و بر اثر فراموشی اقدام بـه آمیزش کند روزه‌اش باطل نمی شود، ولی در هر لحظه‌اي از آمیزش اگر بخاطر آورد کـه روزه بوده اسـت باید فورا از این حال خارج شود، در غیر این صورت روزه‌اش باطل خواهد شد.

اگر مردی بدلیل مسافرت، بیماری و … از روزه گرفتن معذور اسـت، همسر روزه دار خودرا وادار بـه جماع کند چـه حکمی دارد؟

پاسخ: کسیکه بـه واسطه مسافرت، بیماری … قادر بـه روزه گرفتن نیست، نمیتواند زن روزه دار خودرا وادار بـه جماع کند، ولی اگر وی را وادار کند بنابر احتیاط باید کفاره‌اش را بدهد.

احکام نزدیکی در ماه رمضان برای زن و شوهر روزه دار با رضایت کامل جماع نمایند، چیست؟

پاسخ: روزه آن‌ها باطل اسـت و علاوه بر قضای روزه، کفاره بر هردو آن‌ها واجب اسـت.

اگر زن، در زمان روزه داری شوهرش را به جماع وادار کند، آیا پرداخت کفاره شوهرش بر او واجب است؟

پاسخ: فقط یک کفاره بر او واجب اسـت و بر زن واجب نیست کفاره روزه شوهرش را بپردازد.

اگر مرد روزه دار با زن روزه دار خود که خواب است جماع کند، چه حکمی دارد؟

پاسخ: در چنین شرایطی روزه زن صحیح اسـت و کفاره بر او واجب نیست، اما مرد باید کفاره روزه خودرا بپردازد.

اگر کسی نداند کـه آمیزش با همسر در زمان روزه داری حرام اسـت و روزه را باطل میکند و مرتکب این عمل شود، چـه حکمی دارد؟

پاسخ: فقط باید قضای روزه رابه جا آورد.

آیا کسیکه از روزه گرفتن معذور اسـت میتواند در ماه رمضان جماع نماید؟

پاسخ: کسیکه از روزه گرفتن معذور اسـت مکروه اسـت در ماه رمضان جماع نماید.

نزدیکی با همسر در شب عید فطر چه حکمی دارد؟

پاسخ: آمیزش در اول، وسط و آخر هرماه قمری بجز شب اول ماه مبارک رمضان مکروه اسـت. هم چنین آمیزش در شب‌هاي نیمه شعبان، عید فطر، عید قربان و شب اول ماه صفر مکروه می باشد.

نزدیکی با همسر و جماع در شب‌ های قدر چه حکمی دارد؟

پاسخ: نزدیکی در شب قدر مجاز میباشد و اشکالی ندارد.

اگر مرد از نزدیکی با همسر و معاشقه با او قصد انزال نداشته باشد و بداند درصورت انجام این کار منی از او خارج نمیشود، اما بر خلاف تصوراتش بـه اوج لذت جنسی برسد چـه حکمی دارد؟

پاسخ: در چنین شرایطی روزه او باطل نمی شود و تنها واجب اسـت کـه غسل جنابت انجام دهد. اما در صورتی کـه مرد طبق روال معمول با معاشقه دچار انزال میشود، روزه او باطل اسـت و کفاره آن بر او واجب میشود.

اگر در حین معاشقه در زمان روزه داری قبل از رسیدن به اوج لذت جنسی زن رطوبتی احساس کند، چه حکمی دارد؟

پاسخ: اگر در هنگام معاشقه و قبل از رسیدن بـه اوج لذت جنسی زن رطوبتی احساس کند طبق فرموده‌هاي آیت الله خامنه‌اي مشکلی وجود ندارد و موجب بطلان روزه نمیشود.

آيا رابطه با همسر تحت هر شرایطی روزه را باطل می‌کند؟

احکام الهی و اعمال عبادی همگی باید بر اساس شیوه‌هایي کـه از جانب خداوند نازل شده اسـت انجام شوند. بعنوان مثال نمازی کـه میخوانید برای این کـه مورد قبول واقع شود باید شرایط مخصوص را دارا باشد و هیچ کدام از مبطلات حاصل نشود. روزه نیز بهمین صورت اسـت و یکی از مبطلات روزه کـه اگر انجام شود روزه را باطل می کند رابطه زناشویی اسـت.

اگر چـه بطور کل میتوان گفت: رابطه با همسر روزه را باطل میکند، اما همین مسئله فروعاتی نیز دارد کـه ضمن بیان نظرات مراجع تقلید ارجمند بـه آن‌ها نیز اشاره خواهیم کرد. حالا سوال اینجاست کـه آیا رابطه با همسر روزه را باطل میکند؟ بله. طبق نظر تمام مراجع عظام تقلید جماع یا رابطه با همسر روزه را باطل میکند.

این حکم طبق نظر تمامی مراجع تقلید اسـت و هیچ اختلاف نظری در آن نیست. افرادی کـه در ماه رمضان در طول روز «فاصله بین سحر تا افطار» با همسر خود نزدیکی کنند روزه‌شان باطل اسـت. اما دقیقاً بـه چـه عملی و با چـه کیفیتی میتوان گفت جماع؟ آیا رابطه با همسر با هر کیفیتی کـه باشد مبطل روزه اسـت؟ در ادامه جزئیات این حکم را بیان میکنیم.

چه رابطه‌ ای با همسر روزه را باطل می‌کند؟

اگر چـه همه ی مراجع جماع را یکی از مبطلات روزه می دانند، اما توضیحاتی درباره چگونگی جماع نیز بیان شده اسـت. در ادامه چند مسئله از رساله توضیح المسائل آیت الله سیستانی می خوانید کـه با نظر علمای دیگر نیز مشترک اسـت. افرادی کـه مرجع تقلیدشان آیت الله سیستانی نیست هم میتوانند بـه احکامی کـه در ادامه میخوانیم عمل کنند و این دیدگاه قاطبه مراجع تقلید اسـت.

مسأله 1563

جماع روزه را باطل می کند، اگر چـه فقط بـه مقدار ختنه‌گاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید.

مسأله 1564

اگر کمتر از مقدار ختنه‌گاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید، روزه باطل نمیشود. ولی در شخصی کـه ختنه‌گاه ندارد، اگر کمتر از مقدار ختنه‌گاه داخل شود نیز روزه‌اش باطل میشود.

مسأله 1566

اگر فراموش کند کـه روزه اسـت و جماع نماید، یا وی را بـه جماع وادار نمایند بـه‌طوری‌كه از اختیار او خارج شود روزه او باطل نمی شود، ولی چنانچه در میان جماع یادش بیاید، یا جبر او برداشته شود باید فوراً از حال جماع خارج شود، و اگر خارج نشود روزه او باطل اسـت.

پس بنابر این چند مسئله کـه ذکر شد اگر زن و مرد در حال روزه با یک دیگر رابطه جنسی برقرار کنند و دخول صورت بپزیرد روزه هردو طرف باطل اسـت. ارضا شدن و خروج آب منی از زن و مرد و میزان لذت بخش بودن این عمل هیچ تاثیری در باطل نشدن روزه ندارد و بـه محض این کـه دخول انجام شود روزه‌شان باطل اسـت.

حکم قرآنی رابطه با همسر در ماه رمضان

پس از شیوع اسلام درسال‌هاي اول ظهور اسلام، این سؤال بسیار تکرار میشد کـه آیا رابطه با همسر روزه را باطل می کند؟ در پی این سؤالات متعدد قرآن کریم در یکی از آیات سوره بقره پاسخ این سؤالات را داد.

«احل لکم لیلة الصّیام الرفث الی نسائکم هن لباس لکم و انتم لباس لهن علم الله انکم کنتم تختانون انفسکم فتاب علیکم و عفی عنکم فالان با شروهن و ابتغوا مـا کتب اللّه لکم و کلوا و اشربوا حتی یتبین لکم الخیط الابیض مـن الخیط الاسود مـن الفجرثم اتموا الصّیام الی الیل و لا تباشروهن و انتم عاکفون فی المسجد تلک حدود اللّه فلا تقربو‌ها کذلک یبین اللّه آیاته للناس لعلهم یتقون» ۱۸۷-بقره

ترجمه:

«در شب روزه داری نزدیکی کردنتان با همسرانتان حلال شد ایشان پوشش شـما و شـما پوششی هستید برای آنان خدا دانست کـه شـما همواره با انجام این عمل نافرمانی ودر نتیجه بخود خیانت میکردید پس ‍ از جرمتان گذشت و این حکم را از شـما برداشت حالا دیگر می توانید با ایشان درآمیزید و از خدا انچه از فرزند کـه برایتان مقدر کرده طلب کنید.

از آب و غذا در شب همان‌ گونه استفاده کنید تا سفیدی شفق از سیاهی شب برایتان مشخص شود و آنگاه روزه بدارید و روزه را تا شب بـه کمال برسانید و نیز هنگامیکه در مسجد‌ها اعتکاف میکنید با زنان نیامیزید این ها کـه گفته شد حدود خداست زنهار کـه نزدیک آن مشوید این چنین خدا آیات خودرا برای مردم بیان می کند تا شاید با تقوا شوند.»

احکام فرعی رابطه زناشویی با همسر

یکی از بخش‌هاي مربوط بـه مبطلات روزه، بقا بر جنابت اسـت. بدین شرح کـه اگر فردی بـه هر دلیلی ازجمله رابطه با همسر یا رابطه حرام یا خودارضایی در شب‌هاي ماه مبارک رمضان جنب شود «دخول انجام شود یا آب منی ترشح شود» باید تا قبل از اذان صبح غسل جنابت کند. در غیر این صورت روزه فرد قبول نیست. احکام مربوط بـه این دسته از افراد را در ادامه می خوانیم. مـا تنها نظر آیت الله سیستانی را بیان میکنیم.

مسأله ۱۵۸۹

اگر جنب عمداً در ماه رمضان تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه‌اش تیمم اسـت تیمم ننماید، باید روزه آن روز را تمام کند و روزی دیگر را نیز روزه بگیرد، و، چون معلوم نیست آن روز قضا اسـت یا عقوبت اسـت، هم روزه آن روز از ماه رمضان رابه قصد «مـا فی‌الذمه» انجام دهد، و هم روزی کـه بـه جای آن روز روزه می گیرد، و قصد قضا نکند.

مسأله ۱۵۹۰

کسیکه می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد، هرگاه تا اذان صبح عمداً جنب بماند، نمیتواند آن روز را روزه بگیرد، و اگر از روی عمد نباشد می تواند، اگر چـه احتیاط در ترک آن اسـت.

مسأله ۱۵۹۱

در غیر روزه ماه رمضان و قضای آن ـ از اقسام روزه‌هاي واجب و مستحب ـ اگر جنب عمداً تا اذان صبح بر حال جنابت باقی بماند، میتواند آن روز را روزه بگیرد.

مسأله ۱۵۹۲

کسیکه در شب ماه رمضان جنب اسـت، چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، باید تیمم کند و روزه بگیرد و روزه‌اش صحیح اسـت.

مسأله ۱۵۹۳

اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز یادش بیاید، باید روزه آن روز را قضا نماید، و اگر بعد از چند روز یادش بیاید، روزه هرچند روزی راکه یقین دارد جنب بوده قضا نماید، مثلا اگر نمی داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند.

مسأله ۱۵۹۴

کسیکه در شب ماه رمضان برای هیچ‌کدام از غسل و تیمم وقت ندارد، اگر خودرا جنب کند، روزه‌اش باطل اسـت و قضا و کفّاره بر او واجب میشود.

مسأله ۱۵۹۵

اگر بداند وقت برای غسل ندارد و خودرا جنب کند و تیمم کند، یا با این کـه وقت دارد عمداً غسل را تأخیر بیندازد تا وقت تنگ شود و تیمم کند روزه‌اش صحیح اسـت، هرچند گناهکار اسـت.

آیا جنب شدن در ماه رمضان روزه را باطل می کند

اگر کسی در میان روز ماه رمضان جنب شود لازم نیست بدلیل صحیح بودن روزه اش غسل کند بلکه غسل جنابت دراین شرایط بـه منظور خواندن نماز واجب می شود. یعنی اگر بعد از ظهر جنب شد و نماز ظهر و عصر را خوانده بود می تواند غسلش را بعد از افطار برای نماز مغرب و عشا انجام دهد اما اگر نماز ظهر و عصرش را نخوانده بود لازم اسـت کـه تا قبل از غروب غسل جنابت کند.

جنب شدن بعد از اذان صبح

اگر کسی بعد از نماز صبح در خواب محتلم «کسیکه در خواب جنب شود را محتلم میگویند» شود روزه ‏اش صحیح اسـت ولی باید برای نماز خود غسل یا تیمم بدل از غسل جنابت کند.

خوابیدن مجدد بعد از علم به جنابت

اگر کسی بداند کـه اگر بخوابد ممکن اسـت جنب شود درصورت خوابیدن گناهی مرتکب نشده اسـت زیرا خوابیدن دراین شرایط اشکال ندارد و فرضا اگر محتلم شد باید بـه وظیفه خود عمل کند؛ یعنی اگر قبل از اذان صبح جنب شد باید غسل کند و اگر نزدیک اذان صبح اسـت و فرصت غسل کردن نیست باید بـه جای غسل، تیمم کند. اما اگر در روز محتلم شود لازم نیست فورا غسل کند.

غسل نکردن تا قبل از اذان

اگر کسی در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح از خواب بیدار شود و ببیند کـه محتلم شده و عمداً و بدون پوزش شرعی تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمم اسـت، عمداً تیمم نکند روزه ‏اش باطل اسـت و باید کفاره بدهد. اما اگر برای تیمم وقت ندارد، مثلا دقیقا موقع اذان صبح متوجه جنابت خود شود و اذان شروع شده باشد، روزه‏اش بدون غسل و تیمم صحیح اسـت.

غسل نکردن به دلیل کم رویی

اگر کسی بدلیل کم رویی قبل از اذان صبح غسل جنابت نکند با توجه بـه این کـه وظیفه شرعی اش انجام غسل جنابت بوده باید قضای آن روزه را بگیرد و کفاره آنرا نیز بدهد. دراین شرایط می توان صبر کرد تا وقت تنگ شود و برای غسل وقت کافی نباشد ودر آن صورت تیمم بدل از غسل جنابت نمود و بعدا غسل جنابت را انجام داد. هر چند بخاطر تاخیر در غسل کردن مرتکب گناه شده اید ولی روزه شـما صحیح خواهد بود.

استمنا در ماه رمضان

اگر شخصى در ماه رمضان استمناء انجام دهد البته این عمل رابه نیت آمدن منى انجام ندهد ولى از او منى خارج شود اگر از خود وثوق نداشت روزه او باطل اسـت و اگر با علم بـه مسأله باشد کفاره هم بـه علاوه قضاء واجب اسـت و هم چنین بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر مردد باشید. ضمن این کـه عمل استمنا در ماه مبارک رمضان حرام اسـت و یکى از مبطلات میباشد.

خوابیدن مجدد بعد از علم به جنابت

اگر کسى در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و بعد از بیدار شدن دوباره بخوابد اگر یقین داشته باشد کـه با خوابیدن دوباره پیش از اذان صبح بیدار می شود و تصمیم هم داشته باشد کـه بعد از بیدار شدن غسل کند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود روزه او صحیح اسـت و اگر خاطرجمعی نداشته باشد بنابر احتیاط واجب قضای روزه بر او واجب می شود.

علم به جنابت بعد از اذان

اگر کسی در ایام ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و متوجه شود کـه جنب شده اسـت روزه او درست اسـت و براى نماز باید غسل کند.

خروج منی بدون دخالت انسان

اگر در زمان روزه بودن منى بدون دخالت انسان از مجرى بیرون آید روزه باطل نمى شود ولی غسل جنابت لازم اسـت.

روابط تحریک آمیز در حالت روزه

اگر روزه دار بدون قصد بيرون آمدن منى مثلا با زن خود بازى و شوخى كند، چنانچه اطمينان دارد كه منى از او خارج نمی‏شود گرچه اتفاقاً منى بيرون آيد، روزه او صحيح اسـت. ولى اگر اطمينان ندارد، در صورتى كه منى از او بيرون آيد، روزه‏‌اش باطل اسـت.

نظر آیت الله خامنه ای درباره جنب شدن در ماه رمضان

اگر فردی بـه سبب عده اي از مشکلات تا اذان صبح بر جنابت باقی بماند روزه گرفتن در آن روز در غير ماه رمضان و قضاى آن اشکال ندارد، ولى نسبت بـه روزه ماه رمضان و قضاى آن، اگر معذور از غسل اسـت، تيمم کردن بر او واجب اسـت و اگر تيمم هم نکند، روزه‏ اش صحيح نيست.

احکام نزدیکی در ماه رمضان چیست؟ «چـه رابطه اي روزه را باطل می کند»

اگر کسی عمداً تا طلوع فجر بر جنابت باقى بماند، روزه ماه رمضان و قضاى آن از او صحيح نيست، ولى اقوى صحت‏ روزه‏ هاى ديگر بـه‌خصوص روزه مستحبى اسـت.

ندانستن احکام جنابت

اگر شخصی در حال جنابت چند روز روزه بگیرد و نداند کـه طهارت از جنابت شرط صحت‏ روزه اسـت، در فرض مرقوم قضای روزه کفايت می کند و نیازی بـه کفاره نیست.

غسل نکردن و نیت سفر

اگر کسی با حالت جنابت از خواب بيدار شود و بداند کـه جنب شده اسـت و قبل از فجر اقدام بـه غسل يا تيمم نکند، قصد سفر در شب و يا مسافرت در روز براى سقوط کفاره از او کافى نيست.

آب نداشتن برای غسل

کسیکه آب در اختیار ندارد و یا بدلیل عذرهای دیگر غیر از تنگی وقت نمی‏ تواند غسل جنابت بکند، اگر وظيفه او تيمم باشد و بعد از اينکه خودرا جنب کرده، وقت کافى براى تيمم داشته باشد، اينکار براى وى جايز اسـت.

ندانستن جنابت تا بعد از اذان

اگر شخصی در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود ولی متوجه محتلم شدن خود نگردد و دوباره بخوابد ودر اثنای اذان صبح بیدار شود و متوجه شود کـه جنب شده اسـت روزه‏ اش صحيح اسـت.

خوابیدن مجدد بعد از علم به جنابت

اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند کـه محتلم شده اسـت و دوباره پیش از اذان صبح بـه امید این کـه برای غسل کردن بیدار می‏ شود بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند در فرض سؤال کـه خوابِ اول اسـت روزه‌اش صحيح اسـت ولى اگر دوباره خوابيد و تا صبح بيدار نشد بايد قضاى آن روز را بجا آورد.

شک در جنابت:

اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از فجر شک کند کـه محتلم شده یا نه، ولی بـه شک خود اعتنا نکند و دوباره بخوابد و بعد از اذان صبح بیدار شود و متوجه گردد کـه قبل از طلوع فجر محتلم شده اسـت، اگر بعد از بيدارى اول اثرى از احتلام در خود مشاهده نکند، بلکه فقط احتمال آنرا بدهد و چيزى بر او کشف نشود و تا بعد از اذان بخوابد، روزه‏اش صحيح اسـت، هرچند بعد ازآن معلوم شود کـه احتلام او مربوط بـه قبل از اذان صبح اسـت.

غسل جنابت با آب نجس

اگر شخصی در ماه مبارک رمضان با آب نجس غسل کند و بعد از یک هفته متوجه شود کـه آن آب نجس بوده اسـت، نمازش در طول این مدت باطل و قضاى آن واجب اسـت، ولى روزه‏ هاى او محکوم بـه صحت‏ اسـت.

جنابت بعد از اذان

اگر شخصی قبل از اذان صبح یا بعد ازآن بخوابد ودر خواب جنب شده و بعد از اذان بیدار شود، جنابت بـه روزه آن روز او ضرر نمیزند، ولى واجب اسـت کـه براى نماز غسل کند و می تواند غسل را تا وقت نماز بـه تأخير بيندازد.

فراموش کردن غسل جنابت

اگر در روزه ماه رمضان غسل جنابت را در شب تا طلوع فجر فراموش کند و با حالت جنابت صبح نمايد، روزه‏اش باطل اسـت و احوط اين اسـت کـه قضاى روزه ماه رمضان هم دراين حکم بـه آن ملحق شود. ولى در ساير روزه‏ها، روزه بر اثر آن باطل نمی‌‏شود.