همه چیز درباره تزریق واکسن آنفولانزا در فصل سرما 

با فرا رسیدن فصل سرما بهره گیری از واکسن آنفولانزا نیز در بین مردم چندان میشود که برخی میگویند این واکسن تاثیری از پیشگیری از این مریضی ندارد. آنفلوانزا مریضی حاد تنفسی هست که میتواند موجب بستری شدن یا حتی مرگ و میر شود. این مریضی با تب, سردرد, درد عضلانی, تعریق, آبریزش بینی, گلودرد و سرفه خودنمایی می‌کند. سرفه اغلب شدید و برای مدتی طولانی ادامه می‌یابد.

حدود 90-80 درصد از مرگ و میرهای مرتبط با آنفلوانزا در افراد بالای 65 سال رخ میدهد. امروزه واکسیناسیون برای رویارویی با مریضی هاي عفونی, ضروری هست. واکسن ها, میزان مرگ و میر ناشی از مریضی هاي عفونی را در سطح دنیا کاهش داده اند. سازمان بهداشت جهانی تخمین زده 80 درصد مریضی هاي عفونی در دنیا مربوط به مریضی هایي هست که منجر به مرگ بیش از 20 میلیون نفر در دنیا شده هست.

واکسن آنفلوانزا؛ معایب و مزایا
اولین نسل از واکسن ها, از میکرو ارگانیسم هاي زنده و ضعیف شده تهیه می شد. در تهیه نسل دوم واکسن ها از قطعات خرد شده ویروس بهره گیری شد. واکسن آنفلوانزای اگریپال تنها واکسن مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات امریکا در واکسن هاي نسل 3 در ایران هست که در تهیه اش با بهره گیری از DNA ویروس, تنها آنتی ژن هاي سطحی ویروس فرآوری و در واکسن بهره گیری می‌شود که به کاهش بروز عوارض ناخواسته کمک میکند.

در نسل 4 واکسن ها, مثل فلواد که تنها واکسن مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات امریکا در این گروه در بازار ایران هست, از موادی موسوم به ادجوانت بهره گیری میشود که با کشاندن سلول هاي Thelper به محل تزریق موجب افزایش بسیار اثربخشی واکسن میشود.

این واکسن در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف تر, افراد بالای 65 سال و افراد دارای مریضی هاي اساس اي که اکثر در معرض آنفلوانزا قرار دارند یا ابتلا به آنفلوانزا موجب بروز خطرات بیشتری می‌شود, به صورت ویژه توصیه می‌شود.در حال آماده تحقیقاتی در حال انجام هست تا بر اساس آن ها بتوان واکسنی طراحی کرد که هم مقرون به صرفه باشد و هم به صورت اختصاصی, سیستم ایمنی را ضد پاتوژن تحریک کند.

واکسن هاي آنفلوانزایی که در بازار ایران عرضه میشوند, واکسن هاي سه ظرفیتی هست که در برابر آنفلوانزای A«H1N1», ویروس آنفلوانزای A«H3N2» و ویروس آنفلوانزا B سوش «Brisbane» پایداری ایجاد میکنند. در واکسن هاي چهار ظرفیتی اضافه بر ویروس هاي مذکور, آنتی ژن سطحی ویروس آنفلوانزای B سوش «Phuket» نیز اضافه شده هست.

زمان و عوارض واکسن

این واکسن به صورت سالانه و بر اساس سوش هاي غالب شناخته شده ویروس آنفلوانزای انسانی در همان سال تهیه و ساخت میشود. بعنوان مثال در امسال این واکسن ها در برابر ویروس هاي آنفلوانزای A میشیگان و هنگ کنگ پایداری ایجاد میکنند, در حالیکه سال قبل از سوش هاي آنفلوانزای A کالیفرنیا و هنگ کنگ بهره گیری می شده هست.

بنابراین ذخیره کردن واکسن برای سال هاي بعد ارزش ندارد و مصرف آن برای پیشگیری در برابر ابتلا به آنفلوانزای انسانی کارساز نخواهد بود. بیشترین زمان احتمال به آنفلوانزا ماه هاي مهر تا اسفند هست. واکسن آنفلوانزا 3-2 هفته پس از تزریق علیه 3 سویه از ویروس ها محافظت ایجاد میکند. بنابراین دقیقا قبل یا بعد از واکسیناسیون احتمال درگیری با سویه هاي مریضی زا وجود دارد.

واکسن هاي آنفلوانزا در تمامی مراحل بارداری قابلیت مصرف دارند. اطلاعات زیاد تری در مورد بی خطری این دارو در 3 ماهه دوم و سوم نسبت به 3 ماهه اول بارداری در دسترس هست. هم‌چنین واکسن آنفلوانزا را میتوان در دوران شیردهی تجویز کرد.

مثل تمام فراورده هاي دارویی این واکسن هم ممکن هست در برخی افراد موجب عوارض جانبی مثل سردرد, تعریق, درد عضلات, درد مفاصل, تب, ضعف, خستگی, سرخی و ورم و سختی محل تزریق شود که این عوارض معمولاً طی 1 تا 2 روز بدون درمان برطرف میشود.

عوارضی مثل تب بالا, تغییر در رفتار و هوشیاری, کهیر, راش ها و ضایعات پوستی منتشره, گرفتگی و خشکی صدا و دشواری های تنفسی مثل سختی تنفس, تپش قلب بالا و ضعف شدید بدنی همراه رنگ پریدگی, حساسیت شدید و فوری در کسانی که به تخم مرغ حساسیت دارند,

احساس گیجی و خستگی, تورم اطراف چشم ها و لب ها, نشانگان گیلن باره با علائم فلج بالا رونده ناشی از دچاری اعصاب محیطی و شوک آنافیلاکتیک, جدی هست و بی درنگ باید به دکتر مراجعه کرد.

چه کسانی واکسن بزنند/ نزنند؟

بر اساس فرمان سازمان بهداشت جهانی, افراد دارای مریضی اساس اي مثل بیماران دیالیزی و شامل سیروز و پیوند کبد, بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی قرار دارند و کارمندان بهداشتی – درمانی حتماً باید واکسینه شوند. همین طور سایر افراد,

به ویژه افراد بالای 65 سال و کودکان 3 تا 12 سال نیز باید واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند. کسانی که مریضی هایي مثل پرفشاری خون, دیابت, دشواری های ریوی و کبدی, نارسایی کلیوی و کم خونی دارند و همه ي کسانی که به نوعی با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی سروکار دارند نیز بهتر هست این واکسن را تزریق کنند.

این واکسن در کودکان زیر 36 ماه به میزان 3 دوز به فاصله 45 روز, تزریق می‌شود که هر دوز مصرفی برای این کودکان, نصف دوز بزرگسالان هست. هم‌چنین برای کودکان 36 ماه تا 12 سال که برای اولین بار این واکسن را تزریق میکنند, طی دو مرحله و با دوز کامل تزریق میشود, اما برای افراد بالای 12 سال فقط یکبار تزریق می‌شود.

تزریق این واکسن در اطفال و کسانی که نقص ایمنی دارند یا افراد مسنی که مریضی هاي اساس اي مثل آسم یا سرطان دارند, می‌تواند موجب افزایش ایمنی بدن در برابر سرماخوردگی شود. تزریق واکسن در کسانی که پیشینه واکنش آلرژیک به مواد موجود در واکسن آنفلوانزا را دارند

مثل تخم مرغ, فرمالدئید, جنتامایسین, کسانی که در زمان مراجعه برای تزریق واکسن تب یا عفونت حاد داشته باشند, کسانی که پیشینه ابتلا به نشانگان گیلن باره را داشته باشند و شیرخواران زیر 6 ماه ممنوع هست.

واکسن هاي نسل 4

واکسن هاي عادی برای کسانی که نیاز به تحریک اکثر سیستم ایمنی دارند, مثل افراد دارای ضعف سیستم ایمنی یا افراد مسن کارایی کافی ندارد. به همین خاطر موادی تحت عنوان ادجوانت به این گروه از واکسن ها اضافه می‌شود که موجب افزایش در معرض قرار گرفتن سلول هاي T و در نتیجه افزایش جواب ایمنی می‌شود.

خصوصیت اختصاصی این واکسن, ایمن سازی فعال علیه آنفلوانزا در سالمندان «65 سال به بالا» هست, به ویژه در کسانی که خطر عوارض ناشی از آنفلوانزا در آن ها اکثر هست, برای نمونه بیماران تحت تاثیر مریضی هاي مزمن اساس اي شامل دیابت و مریضی هاي قلبی – عروقی و تنفسی.