فوتبال زنان درست هست که به اندازه فوتبال مردان در دنیا مورد دقت نیست اما با وارد شدن به دنیای آن میتوان موجی از هیاهو را دید. فوتبال زنان که امروزه از محبوبیت زیادی برخوردار هست، در طی عمر نزدیک به ۱۲۵ ساله خود فراز و نشیبهاي زیادی را پشت سر گذاشته و در نقاط گوناگون دنیا از جمله ایران تحولات گوناگونی را طی کرده هست. در ادامه ۲۵ نکته خواندنی از فوتبال زنان در دنیا و ایران به روایت عکس آمده هست.
۱. ورود زنان به رشتههاي گوناگون ورزشی از جمله فوتبال همواره با تأخیر همراه بوده هست. تاسیس اولین باشگاه فوتبال زنان به سال ۱۸۹۴ و کشور انگلیس، مهد فوتبال برمیگردد. این باشگاه British Ladies Football Club نام داشت. یک سال پس از آن چندین تیم فوتبال زنان در این کشور فعال شدند که در حضور هزاران تماشاگر مسابقه برگزار میکردند. درآمدهای حاصله در تعداد زیادی از مسابقات صرف امور خیریه میشد.
۲. در اوایل دهه بیست میلادی که اروپا اولین سالهاي پس از پایان جنگ را تجربه میکرد، بیش از ۱۵۰ تیم فوتبال زنان در انگلیس فعالیت داشتند. مشهورترین و پیروزترین انها تیمی به نام Dick Kerr Ladies F.C. «چپ در عکس» بود که همۀ بازیکنان آن در کارخانه اتومبیلسازی و مهماتسازی Dick Kerr کار میکردند و در مقابل حریفان داخلی و خارجی به میدان میرفتند.
۳. اهمیت بازیهاي خیریه و پرتماشاگری که میان تیمهاي فوتبال زنان برگزار میشد، پس از پایان جنگ جهانی اول و بازگشت مردان از جبهه جنگ روز به روز کاهش یافت. سرانجام در سال ۱۹۲۱ میلادی فدراسیون فوتبال انگلیس از باشگاهها خواست که از فعالیتهاي زنان در این عرصه پشتیبانی نکنند. اگر چه فوتبال زنان پس از این فراخوان کاملا از صحنه محو نشد، اما بهشدت رنگ باخت. تصویری از مسابقه دختران دو کالج در انگلیس.
۴. افزایش مخالفتها از جناحهاي گوناگون در دهههاي پس از آن سبب شد که زنان کم و بیش از صحنه فوتبال دور شوند. پس از جنگ جهانی دوم نقش زنان در شکلگیری کشور آلمان نوین به مراتب پررنگتر شد و آنان در تلاش احراز حقوق خود در همه ي اساسها از جمله ورزش بودند. فدراسیون فوتبال کشور آلمان علیرغم این امر باشگاههاي این کشور را در سال ۱۹۵۵ رسما از اینکه بخشی از فعالیتهاي خود را به فوتبال زنان اختصاص دهند، منع کرد.
۵. در سال ۱۹۷۰ فدراسیون فوتبال کشور آلمان سرانجام فوتبال زنان را به رسمیت شناخت. گرچه باید گفت که در این روند عوامل مختلفی تاثیرگذار بودند، از جمله آنکه در دیگر کشورهای اروپای غربی فوتبال زنان برای خود جایی باز کرده بود. صحنهي از تمرین زنان یکی از باشگاههاي فوتبال در ایتالیا.
۶. از دیگر دلایل این تحولات در کشور آلمان نیز این بود که مسئولان فدراسیون فوتبال این کشور ظاهرا ترجیح میدادند که نظارت و بازرسی فوتبال زنان از دستشان خارج نشود. از آن زمان بود که ورزش فوتبال در عرصه ملی و بینالمللی آرامآرام جایی برای خود در کشور آلمان باز کرد. صحنهاي از دیدار تیمهاي ملی فوتبال زنان کشور آلمان «پیراهن سفید» و دانمارک در سال ۱۹۷۰.
۷. اما پا به توپ شدن پرحاشیه زنان در ایران به دهه ۴۰ شمسی برمیگردد. باشگاه تاج اولین باشگاهی بود که تیم فوتبال دخترانش را تشکیل داد. کیفیت فنی تیم تاج «عکس» چنان برتر از سایر تیمها بود که در سال ۱۳۴۹ در اولین بازی از فوتبال باشگاههاي شهر تهران، در بازی این تیم مقابل دیهیم، بازیکنان تیم تاج ۶ گل وارد دروازه تیم حریف کردند، در حالیکه حتی یکبار هم توپ به دستان دروازهبان تاج نخورد.
۸. به زودی تیمهاي پرسپولیس، دیهیم و عقاب نیز مثل تاج، تیمداری در فوتبال زنان را آغاز کردند. با بالا رفتن تعداد تیمها و استقبال دختران از این رشته ورزشی، فدراسیون فوتبال ایران نیز تشکیل اولین تیم ملی زنان ایران را در دستور کارش قرار داد.
۹. در سال ۱۳۷۲ فوتبال زنان با برگزاری مسابقات سالنی دوباره پس از وقفه از سال ۵۷ فعال شد و از آن زمان تا کنون فراز و نشیبهاي زیادی را از جمله بر سر مسئله پوشش اسلامی و حضور در محافل بینالمللی پشت سر گذاشته هست. این ورزش اما شاهد حضور استعدادهایی چون نیلوفر اردلان «عکس» بود که “خانم گل” دو دور اول بازیهاي همبستگی کشورهای اسلامی شد.
۱۰. فوتبال زنان در کشور آلمان اما در طول بیش از چهار دههي قبل روندی صعودی را پشت سر گذاشته و از لحاظ ساختار و تاسیس لیگهاي گوناگون دچار تغییر و تحولات اساسی شده هست. در سال ۱۹۸۲ نیز تیم ملی فوتبال زنان کشور آلمان شکل گرفت. عکس: فلیکس ماگات، برتی فوگتس و اووه زلر «از چپ» چهرههاي فوتبال کشور آلمان شاهد هنرنمایی تکنیکی یکی از استعدادهای جوان فوتبال زنان در سال ۱۹۸۷ میباشند.
۱۱. در سال ۱۹۸۹ که اولین دوره از مسابقات قهرمانی فوتبال زنان اروپا برگزار شد، تیم ملی کشور آلمان توانست عنوان قهرمانی را از آن خود کند. در آن زمان فدراسیون فوتبال کشور آلمان در ازای این موفقیت پاداشی به زنان ملیپوش این کشور داد، گرچه نه جایزهاي نقدی، بلکه یک دست سرویس قهوهخوری که در عکس دیده می شود.
۱۲. بربل ووللبن «Bärbel Wohlleben» از جمله پیشکسوتان فوتبال زنان در کشور آلمان محسوب می شود. او اولین فوتبالیست زنی هست که یکی از گلهایش از سوی فوتبالدوستان کشور آلمان بعنوان برترین گل ماه گزینش شد.
۱۳. در سال ۱۹۹۱ اولین دوره از مسابقات جام جهانی فوتبال زنان برگزار شد که میزبانی آن را کشور چین بر عهده داشت. این مسابقات با حضور ۱۲ تیم از جمله کشور آلمان برگزار شد. در خور دقت آنکه طول هر نیمه از بازی در این مسابقات نه ۴۵ دقیقه بلکه ۴۰ دقیقه بود. صحنهاي از جشن افتتاحیه جام جهانی فوتبال در سال ۱۹۹۱.
۱۴. در این مسابقات نیز زنان داور توانستند جایی برای خود باز کنند. تصویری از اولین تیمی متشکل از سه داور زن که در اولین دوره از مسابقات جام جهانی فوتبال در سال ۱۹۹۱ در چین قضاوت بازی را برعهده داشتند «از چپ به راست»: لیندا بلک «نیوزیلند»، کلودیا واسکانسلوس «برزیل»، و زو شیودی «چین».
۱۵. تیم ملی فوتبال زنان کشور آلمان که در صف مدعیان قرار داشت، در اولین جام جهانی به مقام چهارم دست یافت. عنوان قهرمانی جام ۱۹۹۱ از آن زنان امریکا شد که در دیدار فینال نروژ را در حضور ۶۰ هزار تماشاگر با نتیجه ۲ بر یک شکست دادند. تصویری از پیکار نهایی این مسابقات میان امریکا «پیراهن سفید» و نروژ.
۱۶. زنان کشور آلمان اگر چه در اولین جام جهانی حضوری عمده موفقیتآمیز را تجربه نکردند، اما پس از آن توانستند به غولی در اروپا و دنیا بدل شوند. زنان کشور آلمان تا به حال ۸ بار «در سالهاي ۱۹۸۹، ۱۹۹۱، ۱۹۹۵، ۱۹۹۷، ۲۰۰۱، ۲۰۰۵، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳» بر جام قهرمانی فوتبال اروپا بوسه زدهاند و از این لحاظ گوی سبقت را از مردان این کشور ربودهاند. عکس: شادی سفیدپوشان کشور آلمان بر سوئد در فینال مسابقات قهرمانی اروپا در سال ۱۹۹۵.
۱۷. تیمهاي ملی فوتبال زنان کشور آلمان و سوئد از رقیبان سرسخت یکدیگر محسوب میشوند و بارها به مصاف هم رفتهاند. این دو تیم در سال ۲۰۰۱ بار دیگر در فینال مسابقات قهرمانی اروپا با یکدیگر روبهرو شدند؛ پیکاری که در نهایت با تکگل طلایی کلاودیا مولر «عکس» و شادی تماشایی او به اتمام رسید و سبب شد که کشور آلمان برای از عنوان قهرمانی خود دفاع کند.
۱۸. زنان سفیدپوش کشور آلمان در عرصه جهانی نیز موفقیتهاي زیادی بهدست آوردهاند. کسب عنوان قهرمانی دنیا در سالهاي ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ از مهمترین افتخارات آنان محسوب میشود.
۱۹. کشور آلمان که در سال ۲۰۰۷ قهرمان دنیا شده بود، در سال ۲۰۱۱ میزبانی مسابقات جام جهانی فوتبال را برعهده داشت و به همان اندازه نیز سطح انتظارات از این تیم بالا بود. تصویری از مراسم افتتاحیه این مسابقات در استادیوم المپیک برلین در حضور بیش از ۷۳ هزار تماشاگر.
۲۰. آن دوره از مسابقات با حضور ۱۶ تیم برگزار شد. تیم ملی فوتبال زنان کشور آلمان علیرغم برخورداری از امتیاز میزبانی نتوانستند انتظارات را برآورده سازند و در دور یک چهارم نهایی از گردونه رقابتها حذف شدند. تیم ملی فرانسه «پیراهن آبی در عکس»، اگر چه در نهایت به مقام چهارم دست یافت، اما از جمله تیمهایي بود که با تکیه بر استعدادهای جوان خود توانست خوش بدرخشد.
۲۱. در فوتبال زنان نیز شماره پیراهن گاه نقشی پراهمیت بازی میکند. مارتا، ستاره تیم ملی فوتبال زنان برزیل که چندین بار بعنوان برترین بازیکنان دنیا برگزیده شده، پیراهن شماره ۱۰ را بر تن دارد؛ شمارهاي که ستارگان مرد فوتبال برزیل چون پله، زیکو، رونالدینیو و نیمار بر تن داشته و دارند.
۲۲. قهرمانی جام جهانی فوتبال زنان در سال ۲۰۱۱ نصیب ملیپوشان ژاپن شد که در دیدار نهایی توانستند امریکا را در ضربات پنالتی شکست دهند و بعنوان اولین تیم آسیایی بر این جام بوسه زنند. پیکار میان دو تیم در وقت قانونی و اضافه با تساوی ۲ بر ۲ به اتمام رسیده بود.
۲۳. به گزارش پارس ناز در سال ۲۰۱۳ میلادی کشور سوئد میزبانی مسابقات قهرمانی فوتبال زنان اروپا را بر عهده داشت. در دیدار نهایی آن دوره از رقابتها تیم ملی فوتبال زنان کشور آلمان به مصاف سرخپوشهاي نروژ رفت و با پیروزی بر حریف خود در ضربات پنالتی توانست برای هشتمین بار قهرمان اروپا شود.
۲۴. زنان کشور آلمان از سال ۱۹۹۵ به این سو نیز شش بار پیاپی قهرمان فوتبال اروپا شدهاند و در مسابقات قهرمانی فوتبال زنان اروپا ۲۰۱۷ که در هلند برگزار میشوند، بعنوان مدافع قهرمانی و همین طور مدتعی شماره یک قدم به میدان می گذراند.
۲۵. مسابقات قهرمانی فوتبال زنان اروپا در سال 2017 در میان روزهای 16 ژوئیه و 6 اوت برگزار خواهد شد. 16 تیم در چهار گروه چهارتیمی به مصاف هم خواهند رفت. این تیمها عبارتند از هلند، نروژ، دانمارک و بلژیک «گروه A»، کشور آلمان، سوئد ایتالیا و روسیه «گروه B»، فرانسه، ایسلند، اتریش و سوئیس «گروه C» و انگلیس، اسکاتلند، اسپانیا و پرتغال «گروه D».