تغذیه و خوراکی های مفید برای دانش آموزان 

دانش آموزان بـه مواد خوراکی نیاز دارند کـه انها را از نظر هوش و تطابق با مدرسه سرپا نگه دارد و بتواند بازدهی انان را بالا ببرد. دوران تحصیل دانش آموزان یکی از حساس ترین دوره ها چـه از لحاظ رشد شخصیتی و چـه از لحاظ رشد جسمانی می باشد. بنابر این تغذیه ي دانش آموز باید بطوری باشد کـه از تمام جهات نیاز هاي وی را برطرف سازد. تغذیه میتواند نقش مهمی در فعالیت فکری کودک داشته باشد.

فصل مدرسه ها در راه اسـت. برنامه زندگی همه ی افرادی کـه در خانه خود محصل دارند با شروع فصل پاییز کاملا تغییر میکند…زندگی شمایل جدیدی بخود می‌گیرد. شبنشینی هاي خانوادگی مختص تعطیلات آخر هفته میشود و برنامه هاي روتین تغییر میکند و همین تغییر دلنشین اسـت

کـه بـه زندگی قالب منظمی میدهد. در پی همه ی این تغییرات آیا هرگز بـه ایجاد تغییر مناسبی در رویه غذایی فرزندان محصل خود فکر کرده‌اید؟ آیا میخواهید آنها درسال تحصیلی جدید تمرکز بیشتری داشته باشند و اوضاع ذهنی شان بهتر پیش برود؟ اگر این طور اسـت پس باید بدانید پیروی از اصول اولیه و کلی برای نظم دهی بـه برنامه تغذیه اي محصلان کافی اسـت

تا ابتدایی ترین خواسته شـما محقق شود. برنامه غذایی صحیح و سالم می‌تواند در پیش بردن یکسال تحصیلی خوب، نقش اساسی ایفا کند.

محصلان بـه همه ی موادمغذی نیاز دارند

بطور کلی برنامه غذایی در زمان مدرسه و خارج از مدرسه تفاوت چندانی ندارد فقط موضوع این اسـت کـه با توجه بـه گذراندن دوران تعطیلات تابستان و بـه تبع آن مسافرت ها و برنامه هاي این چنینی، احتمال مصرف غذا هاي فرآوری شده یا غذا هاي فست فودی بیشتر بوده اسـت. با این حال اگر فردی بعنوان یک محصل یا یک دانشجو می‌خواهد

از حداکثر پتانسیل ذهنی و جسمی خود استفاده کند باید تمام موادمغذی شامل املاح و ویتامین ها و موادمغذی ماکرو و میکرو برای هر فردی بطور متعادل و با توجه بـه مقدار نیاز فرد بـه بدن او برسد.

دخترهای محصل مراقب کمبود آهن باشند

دخترها در سنین بلوغ کـه قاعدتا مترادف اسـت با دوران راهنمایی یا دبیرستان شان در مقاطع سال تحصیلی باید مراقب کمبود آهن، روی، ید، ویتامین D و کلسیم باشند چون کمبود این ویتامین ها و مینرال ها شایع اسـت و چـه بسا کمبود هر یک از آنها می‌تواند روی عملکرد فیزیولوژیک و مکانیسم ها مغز و بدن تاثیرگذار باشد،

بنابر این کمبود خفیف هر یک از موارد یاد شده میتواند روی قدرت تمرکز ذهنی، توجه و نهایتا میزان یادگیری سر کلاس درس موثر باشد.بـه طوری‌كه مطالعات مختلف نشان داده اند کمبود آهن حتی اگر بطور حاشیه اي ایجاد شود یعنی حتی اگر بـه بروز نشانه هاي بالینی هم منجر نشود،

می‌تواند بطور قابل توجهی روی تمرکز ذهنی اثر بگذارد. درباره کمبود ید هم این مساله کاملا ثابت شده اسـت. این موضوع حتی در کتاب هاي درسی هم قید شده و بعنوان یک نشانه علمی مورد توجه اسـت. کمبود کلسیم و ویتامین D هم میتواند روی متابولیسم بدن اثر بگذارد

ودر واقع منجر بـه کاهش متابولیسم پایه بدن شده ودر نهایت باعث بیماری هایي مثل چاقی و اضافه وزن، استرس و البته بیماری هاي التهابی و متابولیک شود.

۴ گروه اصلی خوراکی یادتان نرود

انچه دریک شرایط طبیعی از افراد و نوع تغذیه شان انتظار میرود این اسـت کـه برنامه غذایی شان را طوری تنظیم کنند کـه بتوانند از همه ی موادمغذی موجود، ویتامین ها و املاح بـه مقدار مورد نیاز، بـه بدن خود برسانند. البته همه ی باید مراقب باشند حتی دچار کمبودهای خفیف و حاشیه اي کـه میتوانند روی قدرت ذهنی و تمرکز یادگیری تاثیرگذار باشند، نشوند.

پس توضیح خیلی ساده این اسـت کـه اگر میخواهید گرفتار چنین مشکلاتی نشوید باید مطمئن باشید همه ی گروه هاي غذایی در برنامه خوراکی تان وجوددارد. بطور مثال اگر یک نوجوان کـه اتفاقا در سن رشد هم هست طی یک روز یعنی در فاصله زمانی ۲۴ ساعت شیر، ماست، دوغ و بطور کلی از گروه لبنیات بـه هر دلیلی مصرف نکند

اما در عین حال از سایر گروه هاي غذایی دیگر حتی ده ها کیلو استفاده کند بدلیل این کـه لبنیات در برنامه غذایی اش نبوده بـه هیچ وجه کلسیم و ویتامین B۲ بدنش تامین نمی‌شود.مصرف نکردن گروه غذایی گوشت ها و پروتئین نیز میتواند کمبود آهن و روی را در پی داشته باشد،

بنابر این از آنجایی کـه همه ی موادمغذی در گروه هاي اصلی پراکنده هستند، حتماً باید ۴ گروه اصلی خوراکی شامل شیر و لبنیات، نان و غلات، سبزیجات و صیفی جات و میوه ها همراه گروه گوشت ها کـه علاوه بر انواع گوشت هاي کم چرب، پنیر و تخم مرغ و مغزدانه ها را هم دربرمی گیرد در برنامه غذایی روزانه افراد گنجانده شود.

خوراکی در زنگ تفریح از واجبات اسـت

۴ گروه اصلی غذایی باید در قالب وعده ها و میان وعده ها تنظیم شوند ودر برنامه غذایی قرار بگیرند. در واقع تنظیم خوراکی باید بـه گونه اي باشد کـه این ۴ گروه غذایی حداقل در ۳ وعده خوراکی و ۳ میان وعده گنجانده شود. هر چقدر سن افراد کمتر باشد اهمیت این موضوع بیشتر میشود.

بـه بیان ساده اگر یک نوجوان صبحانه را کامل مصرف کند اما ساعت ۱۰ در مدرسه دیگر میان وعده اي استفاده نکند، در ساعات نزدیک بـه ظهر دچار افت قند خون خواهد شد و اگر کلاس درسی در آن ساعت خاص داشته باشد طبیعی اسـت یادگیر ي اش در آن زمان بـه حداقل ممکن برسد، بنابر این در ساعات زنگ تفریح بهتر اسـت

میان وعده هایي از گروه میوه ها، سبزیجات و صیفی جات یا شیر و لبنیات گنجانده شود تا بچه ها بتوانند در طول روز و البته بـه فاصله هر ۲ یا ۳ ساعت از آنها مصرف کنند.

هله هوله خوری قطعا، حتماً ممنوع!

مسلما مصرف خوراکی هاي فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس یا اسنک هاي شور مانند چیپس، پفک و حتی خوراکی هاي خیلی شیرین مثل کیک ها و نوشابه هاي گازدار بدترین انتخاب ممکن برای زنگ تفریح بچه ها هستند. چون نه تنها نیاز بـه موادمغذی کلیدی را تامین نمی‌کنند

حتی مثلاً نوشابه بدلیل کالری زیادی کـه تولید میکند و قند فراوانی کـه دارد می‌تواند طی ساعات متوالی باعث افت قند خون بعدی شود، چون این نوع خوراکی ها دریک لحظه قند خون را سریع بالا می‌برند و سیری کاذب ایجاد می‌کنند.

از آنجایی کـه قند خون یک باره بسیار بالا رفته، پاسخ بدن هم خیلی شدید خواهد بود بنابر این انسولین زیادی ترشح میشود ودر نتیجه افت قند خون بـه فاصله کوتاه اجتناب ناپذیر خواهد بود. با این اوصاف طبیعی اسـت چنین شرایطی روی عملکرد جسمی و ذهنی محصل تاثیر میگذارد.

خوراکی هاي خیلی شور یا خیلی شیرین می‌توانند اوسمولاریتی مایعات بدن را بر هم بزنند کـه این موضوع میتواند روی قدرت تمرکز ذهنی و توجه کاملا اثر مستقیمی داشته باشد.

آب را جرعه جرعه باید نوشید

بهترین نوشیدنی برای همه ی افراد بـه خصوص کودکان و نوجوانان در حال رشد آب اسـت. آب باید در فاصله کوتاه و بـه صورت جرعه جرعه نوشیده شود. همه ی افراد باید حس تشنگی خودرا با خوردن آب برطرف کنند البته نه بدین معنی کـه مثلاً فردی ۳ ۲ لیوان آب پشت سر هم بنوشد و بعد برای ۳ ۲ ساعت آینده

خیالش آسان باشد چون افراد باید کوچک ترین خشکی دهان رابا نوشیدن ۲ ۱ جرعه آب پاسخ بدهند و اجازه ندهند کم آبی کـه میتواند روی عملکرد ذهنی تاثیرگذار باشد، اتفاق بیفتد.

سبزیجات را جدی بگیرید

مصرف سبزیجات، صیفی جات و میوه ها بعنوان میان وعده یا همراه وعده هاي اصلی بسیار توصیه می‌شود چون از نظر موادمغذی بسیار متراکم هستند، بنابر این میتوانند بـه عملکرد فیزیکی و فیزیولوژیکی بدن کمک کنند. این گروه از مواد غذایی با بهره مندی از ترکیبات آنتی اکسیدانی مانع بروز آسیب در سطح سلولی خواهند شد.

صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی اسـت

عادت، موضوع بسیار مهمی در امر تغذیه اسـت. مثلاً اگر فردی خودش رابه خوردن صبحانه و شام عادت دهد و ناهار نخورد بعد از مدتی بـه ناهار نخوردن عادت میکند یا عکس این هم میتواند صادق باشد. نباید فراموش کرد مهمترین وعده خوراکی صبحانه اسـت. گویی این کـه اگر صبحانه در زمان،

مقدار و شرایط مناسب مصرف شود بـه نوعی تنظیم کننده حالت هاي گرسنگی و اشتها طی روز خواهد بود، اما نمی‌توان این موضوع رابه شکل دستوری درآورد بـه طوری‌كه بگوییم همه ی بچه ها باید صبحانه بخورند.این امر بـه مدیریت و شیوه زندگی افراد هم ربط دارد و اینجاست کـه بحث عادت هم مطرح میشود.

بـه بیان ساده کسی اشتها و میل بـه صبحانه دارد کـه ۴۵ دقیقه تا یک ساعت بعد از این کـه از خواب بیدار شد سر میز صبحانه برود، بنابر این بچه اي کـه شب تا دیر وقت بیدار اسـت و صبح هم بـه سرعت از خواب بیدار میشود و فقط وقت دست و صورت شستن دارد و بعد باید بلافاصله سوار سرویس شود و بـه مدرسه برود مسلم اسـت

کـه بـه هیچ وجه نمیتواند صبحانه بخورد. پس مهمترین تاثیر گذاری روی این مساله برنامه ریزی زندگی اسـت. باید طوری برنامه را تنظیم کرد صبح کـه بچه ها از خواب بیدار می‌شوند اشتهای کافی برای خوردن این مهم‌ترین وعده غذایی را داشته باشند تا بلکه در ساعات اولیه روز بـه بالاترین پتانسیل ذهنی برای درک مطلب و توجه برسند.

فاصله بین وعده هاي غذایی طولانی نشود

فاصله بین وعده هاي غذایی در طول روز باید منظم باشد. مثلاً اگر کسی صبحانه اش را ساعت ۷ می‌خورد باید تقریباً ۵/۲ تا ۳ ساعت بعد یک میان وعده بین روز میل کند. دراین روند طبیعی اسـت کـه ۲ و نیم تا ۳ ساعت بعد وقت خوردن ناهار اسـت و ۵/۲ تا ۳ ساعت بعد نوبت میان وعده دیگری اسـت و رویه غذایی باید بهمین ترتیب ادامه داشته باشد تا بـه شام برسد.

حتی نیم ساعت قبل از خواب هم بچه ها می‌توانند یک میان وعده ساده و کم چرب مثل شیر میل کنند کـه اگر گرم هم شده باشد بـه خواب آسان تر آنها کمک خواهد کرد. پس آن مساله اي کـه حائز اهمیت اسـت این اسـت؛ از زمانی کـه صبحانه خورده میشود وعده و میان وعده ها تنظیم شود و برنامه غذایی روزانه روال منظمی داشته باشد.

فاصله بین وعده هاي غذایی نباید خیلی طولانی شود چون باعث افت قند خون ودر نتیجه ایجاد اختلال هاي ذهنی و یادگیری بچه ها خواهد شد.

منبع:hidoctor.ir