1000 شهری که سینما ندارند خبر تاسف باری است که باید به گوش مسئولین برسد.
هزار شهر بدون سینما
سینمای ایران با وجود ساخت پردیسهای سینمایی و کلنگ زنیهای گاه به گاه جهت احداث سینما در شهرهای مختلف همچنان از کمبود سالن رنج میبرد. براساس آمار موجود در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، هزار شهر فاقد سینما هستند.
شهرهایی که برخی از آنها همچون آبادان بیش از 200هزار نفر جمعیت دارند. این شهر حدود یک سال است هیچ سالن فعالی ندارد و سینما نفت به عنوان تنها سالن فعال سالهای اخیر این شهر این روزها به دلیل مجهز شدن به سیستم دیجیتال تعطیل شده است.
مبارکه، زابل، ایرانشهر، اسلامآباد، گیلانغرب، سیاهکل، بروجرد، صباشهر، هرسین، شاهدشهر، باغستان، نسیمشهر، هشترود، تکاب، شاهیندژ، بانه، پیرانشهر، ایلام، آبدانان، گچساران، آباده، سلماس، نقده، بوکان بهمنی، چرام، باشت، سیسخت، لنده و سردشت از جمله شهرهایی هستند که سینما ندارند.
استان تهران 12میلیون نفر جمعیت دارد و 63 سینما با 139 سالن در این شهر فعال هستند و مخاطبان را به تماشای فیلمهای روی پرده میهمان میکنند. ظرفیت این سالنها 43هزار و 139 صندلی است. استانداردهای جهانی میگویند به ازای هر 10هزار نفر باید یک سالن سینما وجود داشته باشد.
اگر بخواهیم میزان سالنهای سینما در تهران را براساس معیار جهانی بسنجیم ما نیاز به هزار سالن دیگر در استان تهران داریم. وضعیت در شهرستانها وخیمتر است و در30 استان ایران تنها 131 سینما وجود دارد. در واقع جمعیت 63 میلیون نفری شهرستانها تنها 64 هزار و پانصد صندلی در 167 سالن فعال سینما در اختیار دارند.
با در نظر گرفتن 167 سالن موجود در شهرستانها و براساس معیار جهانی شش هزار و 133 سالن دیگر باید به مجموع سالنهای موجود در این شهرستانها افزوده شود.
از زمانی که حجتالله ایوبی به عنوان رئیس سازمان سینمایی انتخاب شد کمک به احداث و تجهیز سینماها در لیست اولویتهای کاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت. به گفته ایوبی سینمای ایران باید چهار هزار سالن داشته باشد در شرایطی که 322 سالن فعال داریم.
علاوهبر ساخت مجتمعهای سینمایی بزرگ در نقاط مختلف کشور، اواخر سال گذشته و به بهانه اکران فیلم «محمد رسولالله(ص)» به کارگردانی مجید مجیدی صد مجتمع فرهنگی به تجهیزات سینمایی مجهز شدند.
هرچند ایوبی ابراز نگرانی کرده این مجتمعها پس از فعالیت و تجهیز فعال نباشند و به شکل سینما باقی نمانند اما از دید او این کوتاهترین راه برای حل بحران سینما در شهرهای مختلف است. ضمن اینکه در بسیاری از شهرستانهای استانی بزرگ چون سیستان و بلوچستان تنها سالنهای اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی فعال هستند که معمولا سالنهای چندان استانداردی هم به حساب نمیآیند.
180 فیلمی که پشت در سینماها ماندهاند
معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در اولین جلسه کاری شورای پروانه ساخت در ابتدای امسال درباره عملکرد سال گذشته شورا توضیح داد: ۴۳۰ درخواست برای پروانه ساخت از سوی دبیرخانه به شورای پروانه ساخت ارجاع شد که از این تعداد، ۲۷۸ درخواست از سوی کارگردانان حرفهای و ۱۵۲ درخواست از سوی کارگردان اول بود.
حبیب ایلبیگی تأکید کرد: در نهایت ۱۸۵ پروانه صادر شد که از این تعداد ۱۳۹ فیلم غیراول و ۴۶ پروانه، مربوط به فیلمهای اول میشد. از مجموع ۱۸۵ پروانه صادر شده، ۱۵ فیلم ساخته و اکران شده، ۸۶ اثر آماده نمایش، ۱۱ فیلم در مراحل فنی، ۵۱ اثر در مرحله پیش تولید و ۲۲ پروانه متوقف است.
فروشهای میلیونی و میلیاردی اکرانهای نگران کننده
سینمای ایران در سال 88 حدود 18 تا 18,5 میلیون نفر مخاطب داشت که در سال 89 تعداد مخاطبان به 13میلیون نفر کاهش یافت. این رقم در سال 90 با یکمیلیون افزایش به 14میلیون مخاطب رسید. سال 91 سینماها حدود 6,5 تا هفت میلیون نفر مخاطب داشتند و سال 92 هشت میلیون نفر اما به ناگاه تعداد مخاطبان در سال 93 با افزایشی چشمگیر مواجه شد و تعداد تماشاگران به 12,5 میلیون نفر رسید.
این آمار نشان میدهد با وجود تعداد اندک سالنهای سینما مردم ایران در سالهای اخیر استقبال نسبتا خوبی از سینماها داشتند. در شش ماه ابتدایی سال 94 فروش گیشه سینماهای ایران نسبت به شش ماه ابتدایی سال 93 چهل درصد رشد داشت.
البته نباید فراموش کرد که از مجموع 56 فیلم اکران شده در سال 93، 18 فیلم میلیاردی شدند که در تمام ادوار سینمای ایران این تعداد فیلم میلیاردی در یکسال بیسابقه بود اما گیشه سینماها از ابتدای سال تا آبان ماه، 11 فیلم میلیاردی داشت که البته میزان فروش این فیلمها بالاتر از فیلمهای اکران شده در سالهای گذشته بود.
اهالی سینما سالهاست منتظر اقبال مردم به آثارشان هستند؛ آثاری که با این وضعیت خیلی از آنها ممکن است هرگز رنگ پرده به خود نبینند و آنهایی هم که اکران میشوند امید کمی برای رسیدن به مخاطب شهرستان دارند. بهاینترتیب بخش اعظمی از امیدواری برای تهیهکنندگان سینما متوجه شبکه نمایش خانگی میشود؛
شبکهای که اگرچه ممکن است آثار سینمای ایران را با چند ماه تأخیر به دست مخاطبان برساند اما بیشک تأثیر زیادی روی اکران و فروش سینماها خواهد داشت. آیا دوباره چراغهای تازهای در سالنهای جدید سینما در گوشه و کنار این سرزمین روشن میشود یا باید همچنان مخاطبان شهرستانی را به جای روانه کردن به سالنهای سینما، به دست شبکههای ماهوارهای سپرد تا فاصله مردم با سینما روز به روز کمتر شود؟