بیماری های خود ایمنی معمولا نشانه هاي نخست مشابهی دارند که در صورت دیدن باید نسبت به درمان نزد دکتر معالج رفت. مریضی خود ایمنی یک دیو چندسر هست. این مریضی انواع گوناگونی دارد که هریک از آنها تأثیرات و سختیهاي متفاوتی دارد، و به این ترتیب علائم هشدار دهندهي مختلفی برای هریک از مریضی هاي خود ایمنی وجود دارد.
آرتریت روماتوئید، اسکلُروزِ چندگانه «MS» و مریضی گریوز «نوعی پرکاری خودایمنی تیروئید م.» تنها تعداد کمی از ۸۰ نوع مریضی خودایمنی رو به افزایشی میباشند که در پزشکی معاصر شناخته شدهاند. انچه در تمام این مریضیها مشترک هست یک سیستم ایمنی هست که فعالیت آن کمتر یا بیشتر از حدمعمول هست.
مریضی خود ایمنی چیست
مریضی خود ایمنی یا Autoimmune disease به دستهاي از مریضیها گفته میشود که بر اثر خودایمنی ایجاد شوند. مریضی خودایمنی هنگامی رخ می دهد که دستگاه ایمنی بدن به اشتباه حمله به خود بدن را آغاز می کند. مریضیهاي خودایمنی می توانند اندامها و بافتهایي از جمله گلبولهاي سرخ خون، عروق خونی، غده تیروئید، لوزالمعده، عضلات، مفاصل و پوست را درگیر کنند.
بهنظر متناقض هست، ولی همان سیستمی که وظیفهي دفاع از بدن شما را بر عهده دارد اگر سخت به فعالیت خود ادامه دهد می تواند به بدنتان آسیب برساند. اگر یک عامل غیرقابل شناسایی باعث یک واکنش خودایمنی شود «همان چیزی که در بیشتر مریضیهاي خودایمنی اتفاق میافتد»، پادتنهاي ساخت شده در نهایت سردرگمی به بافتهاي سالم حملهور می شوند.
در ادامه ۱۰ نشانه مریضی خود ایمنی آمده هست
۱. کاهش وزن ناگهانی:
این نشانه یکی از متعارفترین علائم نخست در بیشتر مریضی هاي خود ایمنی بهشمار میرود. کاهش وزن بدون هرگونه تغییری در فعالیتهاي فیزیکی و یا رژیم خوراکی- صرف نظر از علت آن- امری طبیعی به شمار نمیرود. این نشانه غالبا با مریضیهایي همچون سلیاک، مریضیهاي التهابی روده و مریضی گریوز در رابطه میباشند.
۲. درد مفاصل یا ماهیچهها:
شاید متوجه شده باشید که ماهیچههاي بدون آنکه کار خاصی انجام دادهباشید دردناک هست، یا به هنگام خم کردن بعضی از مفاصلتان احساس ناخوشایندی داشته باشید. این علامت همین طور می تواند دردی موقتی و آشکارتر ولی تکرار شونده به همراه داشته باشد.
۳. عملکرد ذهنی ضعیف:
شاید بهیکباره متمرکز و علاقهمند باقیماندن به چیزی برای فرد دشوار شود. احساس مه آلودگی ذهنی با شرایط بسیار مختلفی رابطه داده شدههست، در این میان با بعضی مریضیهاي خودایمنی از جمله ام اس و میاستنی گراویس نیز رابطه دارد.
۴. جوشها و بیرون زدگیهای پوستی تکرار شونده:
این نشانه میتواند با مریضی خود ایمنی مرتبط باشد که از حساسیت به نور خورشید نشأت میگیرد و به لکهاي پوستی خارشدار منجر شود. تعداد زیادی از انواع کهیرها یا بثوراتی راکه بهطور ناگهانی بروز می کنند، و بعضی اوقات با عواملی مثل خشکی هوا و مواد خوراکی مشخصی قابل شناسایی میباشند، میتوان با مریضیهاي خودایمنی در رابطه دانست.
۵. خستگی یا افزایش وزن:
خستگی و افزایش وزن ناگهانی نیز با چندین اختلال خود ایمنی مثل مریضی سلیاک و هپاتیت خودایمنی در رابطه میباشند. خستگیهاي گاهوبیگاه یا نوسانات وزن، طبیعی به نظر میرسد، ولی اگر غالبا و یا به شکلی ناگهانی اتفاق میافتد زمان آن رسیدههست علت اصلی آن را پیدا کنید.
۶. خشکی:
خشکی یک مورد مشترک در بین مریضی هاي خود ایمنی هست و ممکن هست در چندین ناحیه ظاهر شود. پوست، دهان و چشمها مهم ترین نواحی میباشند که باعث ناراحتی بیماران مبتلا به اختلالات خودایمنی می شوند.
۷. بی حسی:
بیحسی یکی از مشخصترین علائمی هست که به سادگی قابل تشخیص هست. اگر یک بیمار حس خود را از دست بدهد یا گاها در دستها یا پاهایش، یا هر قسمتی از بدن، احساس گز گز کند، می توان آن را با واکنش بیش فعالانهي پادتنها در رابطه دانست.
۸. لخته شدن خون و سقط جنین:
متأسفانه بعضی از نشانههاي مریضی هاي خود ایمنی ناخوشایندتر میباشند و نسبت به دیگر علائم، تأثیر بیشتری بر روند زندگی افراد دارند. لخته شدن خون در سرخرگ می تواند به مخاطرات سلامتی جدی منجر شود. سقط جنین نیز بعضی اوقات با سندرم پادتن آنتی فسفولیپید و مریضی سلیاک مرتبط دانسته شدههست. بعضی مریضی هاي خود ایمنی همین طور می توانند کبودیهاي بیدلیلی را بر بدنتان ایجاد کنند.
۹. ریزش مو یا لکههاي پوستی:
مریضی هاي خود ایمنی خاصی، مثل طاسی سکهاي «منطقهاي»، مستقیما بر فولیکولهاي مو اثرمیگذارند و باعث لکههاي طاسی میشوند. در بعضی موارد لکههاي تغییررنگدادهاي روی بافت بدن ایجاد میشوند و معمولا سفیدرنگ و با پوسته پوسته شدن همراه میباشند. دلایل دیگری برای ریزش مو وجود دارد که به مریضیهاي خودایمنی مرتبط نیست.
۱۰. مشکل گوارشی یا دردهای شکمی:
درد شکمی ممکن هست به صورت حملات کوتاه یا با دردهای خفیف طولانی مدت همراه باشد. دفعات نامنظم هضم، بیرنگ شدن ادرار یا مدفوع یا وجود خون در آنها نیز میتواند نشان دهندهي واکنش هاي خود ایمنی ناخواسته باشد.
مریضی خود ایمنی را از بین ببریم
بیش از ۸۰ نوع مریضی خودایمنی گوناگون وجود دارد که بعضی اوقات شناسایی انها کار عمده دشواری هست، ولی این مسئله بهاین معنی نیست که افراد مجبورند تمام مدت عمرشان را با مریضی خودایمنی بجنگند. معمولا پزشکان هم کار زیادی از دستشان برنمیآید، از اینرو قدرت جلوگیری در دستان بیمار هست.
در اینجا، شناسایی کامل مریضی اولین گام هست. اگر علائم نگران کنندهي شدیدی در فرد دیدن میشود، برترین کار این هست که یک دکتر متخصص مشورت کنید. یک دکتر غالبا می تواند تعریف دقیقی از مریضی ارائه دهد و از اینرو می توانید محرکها یا گزینشهاي موجود برای درمان آن را شناسایی کنید.
موثرترین راه مبارزه با یک مریضی خود ایمنی ، شناسایی محرکی هست که پادتنهاي پرکار را در بدن پراکنده می کند یا پادتنهاي کم کار ساخت می کند. چند محرک اصلی وجود دارند که افراد عموما در پی انها میباشند:
محرکهاي خوراکی مثل غلات، رژیم خوراکی نامتعادل و پرسدیم
ذرات موجود در هوا مثل گردهها و گردوغبار
عوامل زیست محیطی مثل آلایندهها و مواد شیمیایی موجود در هوا
کمبود ویتامین
داروهای خاص
شناسایی این محرکها و بهیاد داشتن آنها، به شما و دکترتان در شناسایی نوع اختلال خودایمنیتان کمک بسازایی خواهد کرد. خودتان را از این عوامل دورنگهدارید و مشاهده نمایید شرایط بهتر می شود یا تغییری نمیکند. تعداد زیادی از پزشکان به بیماران پیشنهاد میکنند که رژیم خوراکی خود را تغییر دهند و مصرف مواد خوراکی التهاب آور را قطع کنند.
اگر تعداد زیادی از اختلالات پوستی از جمله پسوریازیس خشک یا پراکنده شوند، وخیمتر خواهند شد. بهره گیریي هرروز از لوسیون،
– بهویژه پس از استحمام- پوست شما را مرطوب نگه میدارد و از انتشار این مریضی خودایمنی بهتر محافظت می کند.
بهدلیل داشته باشید که بیشتر این علائم و نشانهها بهخودیخود هرگز علت قطعی بر وجود یک مریضی نیستند. نشانههاي ذکر شده در بالا عمومی میباشند، چرا که تعداد زیادی از آن ها نشانههاي عمومی طیف گستردهاي از مریضیها یا شرایط خاص میباشند. احتمالا یک یا دو نشانه از انچه در بالا گفته شد در شما وجود داشتهباشد
که به مریضی غیر از مریضی خودایمنی مرتبط هست، ولی هیچ یک از این موارد را نباید نادیده بگیرید. ممکن هست دکتر ترجیح بدهد یک نشانهي جزئی را بدون ریشهیابی آن درمان کند، ولی بدون یافتن علت اصلی آن ممکن هست آیندهي بدتری را برای بیمار رقم بزند.